RELAKSACJE ?
Relaks, odprężenie, odpoczynek, - stan fizycznego i psychicznego odprężenia. Może być osiągany w procesie relaksacji.
Stan relaksu charakteryzuje się zmniejszeniem napięcia mięśniowego (tonusu), tempa pracy serca i ciśnienia krwi, spowolnieniem oddechu. W stanie relaksu zmienia się aktywność elekrtyczna mózgu - pojawia się rytm alfa (zobacz: fale mózgowe).
Najstarsze użycie odnotowano na początku XX w. w apelu kaznodziejki o konieczności skierowania ku sobie dyscypliny mającej powstrzymać tzw. rozpraszanie się w codziennej aktywności a prowadzące do tzw. zagubienia się.
Znaczenie słownikowe
W słownikach powszechnych wymieniane są wybiórczo następujące znaczenia, jako:
odprężenie
odprężenie psychofizyczne
rozładowanie napięcia nerwowego
ulga
rozluźnienie mięśni (Jacobson, lata 30. XX w., USA), zobacz trening relaksacyjny Jacobsona)
przyjęcie wygodnej pozycji (Schultz, lata 60. XX w., Niemcy), zobacz trening autogenny Schyltza
brak aktywności umysłowej – przy zaniku dociekliwości umysłowej (Benson, lata 70. XX w., USA).
Etymologia
Wyraz ten pochodzi od łacińskiego laxo, laxus oznaczających ‘rozciągać’ ‘rozwolniony’. Człon re- (powtórzenie czynności, wykonanie czegoś na nowo) wskazuje na wtórne pojawienie się pojęcia ‘relaks’. Później więc, w użyciu było relaxo oznaczające m.in.: ‘rozluźniać co ścieśnionego’, ‘rozwiązać więzy’, ‘ulżyć’, ‘odpocząć’, ‘przerwać smutek’.
Pojęcia "relaks" i "relaksacja" używane są niekiedy zamiennie.
Trening Jacobsona ?
to popularna nazwa techniki relaksacyjnej, której pomysłodawcą jest Edmund Jacobson.
Technika ta zakłada, że stany napięcia manifestują się przez kompulsywne myślenie o życiu, tzn. traktowanie większości spraw jako zmuszających do działania.
Trening Jacobsona polega na nauce napinania mięśni aż do automatyzacji. Trening powinno się odbywać najpierw w pozycji leżącej (relaksacja ogólna), po jakimś czasie w pozycji siedzącej, a następnie podczas wykonywania różnych czynności (relaksacja zróżnicowana).
Nauka relaksacji następuje w dwóch etapach:
relaksacja stopniowa – nauka napinania pojedynczych grup mięśni, potem innych,
relaksacja zróżnicowana – napina się pojedynczą grupę mięśni, inne pozostają rozluźnione (gdy nastąpi zautomatyzowanie czynności napinania mięśni - tylko potrzebna dla jakiejś pracy grupa jest napięta, pozostałe rozluźnione, np. do czytania napięte są tylko mięśnie powiek i czoła).
Korzyści z treningu Jacobsona, to przeciwdziałanie stanom lękowym, poprawa snu, polepszenie pracy narządów wewnętrznych.
Homeostaza
Homeostaza (gr. homoíos - podobny, równy i stásis - trwanie) – stan równowagi dynamicznej środowiska, w którym zachodzą procesy biologiczne. Zasadniczo sprowadza się to do równowagi płynów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych. Pojęcie homeostazy wprowadził Walter Cannon w 1939 roku na podstawie założeń Claude Bernarda (1857) nt. stabilności środowiska wewnętrznego. Homeostaza jest podstawowym pojęciem w fizjologii. Pojęcie to jest także stosowane w psychologii zdrowia dla określenia mechanizmu adaptacyjnego.
Spis treści
1 Sposoby kontroli składu płynów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych
2 Mechanizmy utrzymania homeostazy
3 Homeostaza - warunek zdrowia
4 Zobacz też
Sposoby kontroli składu płynów wewnątrz- i zewnątrzkomórkowych [edytuj]
Utrzymanie wewnętrznej równowagi wymaga regulowania lub kontrolowania wartości najważniejszych parametrów wewnętrznego środowiska organizmu. Należą do nich głównie:
temperatura ciała (u organizmów stałocieplnych),
pH krwi i płynów ustrojowych,
ciśnienie osmotyczne,
objętość płynów ustrojowych (stan nawodnienia organizmu),
stężenie związków chemicznych w płynach ustrojowych (np. glukozy w osoczu),
ciśnienie tętnicze krwi,
ciśnienie parcjalne tlenu i dwutlenku węgla we krwi.
Kontrola wymienionych parametrów odbywa się poprzez receptory (głównie chemoreceptory), które informacje o wartości określonego parametru przekazują do interpretatora (np. w przypadku temperatury ciała ssaków do podwzgórza), gdzie dokonuje się porównanie wartości wykrytej ze stałą wartością prawidłową (tzw. punktem nastawczym) lub, co zdarza się częściej, z jej przedziałami akceptowalnymi. Jeśli aktualny stan parametru jest zbyt wysoki lub zbyt niski, centrum integrujące wymusza na efektorach odpowiedź odpowiednią do sytuacji.
Mechanizmy utrzymania homeostazy
Mechanizmy wytwarzania odpowiedzi i tym samym regulacji wartości parametru można podzielić na dwie grupy:
fizjologiczne (np. zwiększenie częstotliwości skurczów mięśni w celu podwyższenia temperatury) oraz
behawioralne (np. wyjście z cienia w tym samym celu).
Fizjologiczne mechanizmy opierają się na sprzężeniu zwrotnym (ang. feedback):
ujemnym
W wyniku tego sprzężenia zwrotnego następuje zmiana wartości parametru na zbliżoną do punktu stałego. Zasadniczo osiągnięcie wartości punktu nastawczego jest niemożliwie, toteż wartości zawsze wymagają regulacji (tzw. ang. hunting about the norm). Możliwe jest modyfikowanie wartości punktu stałego w wyniku adaptacji.
wyprzedzającym (wczesnym)
W wyniku tego sprzężenia zwrotnego występuje reakcja na zmiany parametru kontrolowanego, pomimo że w chwili odpowiedzi wartość parametru pozostaje jeszcze w zakresie wartości akceptowalnych (np. picie wody w czasie jedzenia przez szczury).
dodatnim
W wyniku tego sprzężenia zwrotnego występuje reakcja na bodziec, poprzez pogłębienie wartości nieprawidłowej dla innego celu (np. odczuwanie bólu na poziomie neurotransmiterów). W tym sprzężeniu pewne parametry są regulowane, podczas gdy inne mogą przyjmować wartości różne od akceptowalnych i nie podlegają regulacji (ale pozostają pod kontrolą).
Homeostaza - warunek zdrowia
Homeostaza jest niezbędnym warunkiem zdrowia (prawidłowego funkcjonowania) organizmu, a co za tym idzie, choroby u swego podłoża mają zaburzenia mechanizmów utrzymania homeostazy.
Obecnie zastępuje się pojęcie homeostazy, nowym - homeodynamiką.
Homeostaza może być utrzymywana w organizmach żywych lub układach technicznych. W latach 50. XX w. elektryczny model opracował W. Ross Ashby.
Trening autogenny Schulza to popularna nazwa techniki relaksacyjnej, której pomysłodawcą jest Johannes Schulz (opublikowano w 1932).
W autogenii człowiek znajduje się pod wpływem własnego oddziaływania. Trening autogenny ma zastosowanie w leczeniu wspomagającym przy nerwicach i zaburzeniach psychosomatycznych, dolegliwościach hormonalnych, w zaburzeniach neurologicznych, foniatrycznych, położnictwie, stomatologii i przy drobnych zabiegach chirurgicznych.
Trening autogenny składa się z sześciu (sugerowanych) elementów, które następują po sobie:
uczucie ciężaru,
uczucie ciepła,
regulacja pracy serca,
regulacja swobodnego oddychania,
uczucie ciepła w całym organizmie,
uczucie chłodu na czole.
Początkowo ćwiczenia nie powinny być długie (3-5 minut - tylko uczucie ciężaru, później do 10 minut - uczucie ciężaru i ciepła, finalnie 15-20 - wszystkie elementy).
Relaksacja autosugestywna obejmuje grupy reakcji: umiejętność przyjęcia odpowiedniej postawy - stan bierności, koncentracji na organizmie i sterowania organizmem.
(zobacz także darmowy poradnik: Zwielokratnianie umysłu )
RELAKSACJE
6 ćwiczeń, usuwających stres
Usmiech i rozrywka
Redukca stresu i bezsennosci
Zintegrowane podejście do relaksacji
